Hướng dẫn toàn diện về bảo mật Windows 7 – Phần 7

Trong phần này chúng tôi sẽ giới thiệu cho các bạn một số thông tin cơ bản mà bạn cần biết để bảo mật Windows 7 đúng cách, bên cạnh đó là một số chức năng bảo mật ít được biết đến hơn mà hệ điều hành mới này cung cấp. Chúng tôi cũng sẽ giới thiệu nhiều cách giúp bạn có thể ngăn chặn tấn công, bảo đảm an toàn dữ liệu và khôi phục trở lại sau tấn công một cách nhanh chóng.

>> Hướng dẫn toàn diện về bảo mật Windows 7 – Phần 6
>> Hướng dẫn toàn diện về bảo mật Windows 7 – Phần 5 
>> Hướng dẫn toàn diện về bảo mật Windows 7 – Phần 4
>> Hướng dẫn toàn diện về bảo mật Windows 7 – Phần 3
>> Hướng dẫn toàn diện về bảo mật Windows 7 – Phần 2 
>> Hướng dẫn toàn diện về bảo mật Windows 7 – Phần 1

Có thể nói Windows 7 được thiết kế an toàn hơn. Khi được sử dụng như một hệ điều hành độc lập, Windows 7 sẽ bảo vệ tốt người dùng cá nhân. Nó có nhiều công cụ bảo mật hữu dụng bên trong, tuy nhiên chỉ khi được sử dụng với Windows Server 2008 (R2) và Active Directory, thì sự bảo vệ sẽ đạt hiệu quả cao hơn.

Trong bài này chúng tôi sẽ giới thiệu cho các bạn một số kiến thức cơ bản cần thiết để bảo mật Windows 7 được đúng cách, giúp bạn đạt được mức bảo mật cơ bản, xem xét một số cấu hình bảo mật nâng cao cũng như đi khám phá một số chức năng bảo mật ít được biết đến hơn trong Windows nhằm ngăn chặn và bảo vệ chống lại các tấn công có thể. Mục tiêu của bài viết này là để giới thiệu các tính năng bảo mật của Windows 7, những nâng cao và ứng dụng của chúng cũng như cung cấp cho bạn những kiến thức về việc lên kế hoạch, sử dụng đúng các tính năng bảo mật này. Các khái niệm mà chúng tôi giới thiệu sẽ được chia nhỏ và được tổ chức theo phương pháp khối.

Lưu ý: Nếu làm việc trong công ty hoặc môi trường chuyên nghiệp khác, các bạn không nên thực hiện các điều chỉnh với máy tính của công ty. Hãy thực hiện theo đúng kế hoạch (hay chính sách) bảo mật đã được ban bố, cũng như những hành động, nguyên lý và hướng dẫn tốt nhất đã được công bố trong tổ chức. Nếu chưa quen với các chủ đề bảo mật và các sản phẩm của Microsoft, hãy đọc tài liệu hướng dẫn của sản phẩm trước khi áp dụng bất cứ thay đổi nào cho hệ thống.

Khôi phục thảm họa

Windows 7 khi đã được bảo mật đầy đủ, nó cần được backup để có thể khôi phục lại một cách nhanh nhóng. Bạn có thể sử dụng phần mềm imaging chụp lại cài đặt cơ bản để có thể cài đặt lại nhanh chóng nếu cần. Nếu phải cài đặt lại Windows 7 từ đống đổ nát, bạn cũng cần phải thực hiện tất cả các bước đã thực hiện bảo mật. Do công việc này có thể mất nhiều thời gian nên chúng ta nên xem xét đến các giải pháp khôi phục, đặc biệt nếu Windows 7 được sử dụng trong doanh nghiệp. Các giải pháp công ty hoàn toàn có tính năng imaging. Trong khi đó người dùng gia đình cũng có thể tạo một snapshot cho các hệ thống của họ để có thể khôi phục nhanh chóng. Dù cách nào, bạn cũng luôn có thể sử dụng các công cụ như System Restore, tiện ích cho phép tạo snapshot cho hệ thống, tuy nhiên chỉ khi bạn có thể khởi động hệ thống. Chỉ có một cách có thể khôi phục từ một thảm họa ở góc độ toàn diện là lên kế hoạch từ trước về vấn đề đó và xây dựng một kế hoạch khôi phục tỉ mỉ. Một kế hoạch khôi phục đơn giản sẽ là khi cài đặt được hoàn tất, sau đó bảo đảm các đĩa cài đặt được bảo vệ an toàn cho sử dụng sau này. Nếu thảm họa xảy ra, chúng ta sẽ khắc phục hệ thống và nếu không thể khắc phục được, hãy khôi phục dữ liệu và cài đặt lại Windows từ các đĩa cài đặt. Quá trình này sẽ mất rất nhiều thời gian và bạn sẽ bị rủi ro mất dữ liệu. Một kế hoạch phản ứng với việc khôi phục thảm họa sẽ gồm có nhiều cách bảo vệ dữ liệu của bạn và cung cấp nhiều tùy chọn để có thể khôi phục nhanh:

• Cài đặt Windows 7, các ứng dụng, các tập công cụ và làm vững chắc hệ thống
• Tạo một backup hệ thống (imaging, ảo hóa, tạo điểm khôi phục,...)
• Chuẩn bị giải pháp để backup và khôi phục dữ liệu tập trung
• Triển khai sử dụng, đợi sự việc hoặc thảm họa
• Khi sự việc xảy ra, tìm nguyên nhân gốc và sửa chữa nó
• Một thảm họa sẽ làm cho hệ thống vượt xa khả năng sửa chữa cũng như rơi vào trạng thái ngừng sản xuất
• Khôi phục nhanh hệ điều hành cơ bản với các ứng dụng, nâng cấp thông qua việc imaging hoặc ảo hóa
• Áp dụng lại dữ liệu (PST,...) thông qua kho lưu trữ dữ liệu tập trung và bản đồ hóa ổ đĩa.
• Người dùng hệ thống quay trở lại làm việc nhanh chóng mà không bị mất các dữ liệu quan trọng.

Tất cả hệ thống sẽ chắc chắn có một số dạng lỗi dù bạn có chuẩn bị kỹ càng thế nào đi chăng nữa. Lỗi ổ đĩa, lỗi ứng dụng, lỗi bảo mật,... Vì vậy, trong kế hoạch bảo mật của mình, bạn nên xem xét đến những thứ này và cho phép bạn có cơ hội để khôi phục lại. Bạn cũng cần xem xét cách sẽ khôi phục khi xảy ra vấn đề với hệ thống như thế nào. Windows 7 cung cấp rất nhiều tùy chọn để đưa dữ liệu của bạn trở lại và hoạt động nhanh chóng khi có sự kiện thảm họa xảy ra.

Nếu cần sửa các file hệ thống, hoặc khôi phục lại một copy trước của hệ điều hành, bạn có thể thực hiện dễ dàng với Windows 7. Windows 7 cung cấp nhiều công cụ trợ giúp bạn bảo vệ và backup dữ liệu cá nhân của mình, cũng như bản thân hệ điều hành. Việc sử dụng các công cụ chẳng hạn như ERD, ASR, Backup and Restore, System Restore, Recovery Console, Safe Mode, Last Known Good Installation và các tùy chọn khác đã giúp các quản trị viên và người dùng có thể lái thảm họa từ phát hành XP. Nhiều người trong số chúng tôi đã sử dụng một số công cụ Sysinternal để vực lại hệ thống và chạy sau khi gặp phải các lỗi nghiêm trọng (BSOD).
Backup and Restore sẽ kèm luôn Data Backup. Backup hệ thống bản thân nó được thực hiện với System Restore (hình 1), ở đây bạn có thể cấu hình điểm khôi phục hệ điều hành để sử dụng về sau.

 Hình 1: Sử dụng System Restore để tạo điểm khôi phục

Lưu ý: System Restore được sử dụng để tạo snapshot cho hệ thống, snapshot này sau đó sẽ được lưu vào ổ cứng. Nếu muốn quay trở lại điểm khôi phục đó, bạn cần có khả năng sử dụng System Restore lần nữa. Nếu System Restore bị thỏa hiệp; bạn sẽ không thể sử dụng điểm khôi phục và cần dựa vào việc imaging, hoặc cài đặt lại.

Cũng có thể dựa vào các công cụ imaging để cài đặt lại nhanh chóng hệ điều hành hiện không thể sửa chữa được. Việc cài đặt các desktop Windows từ đống đổ nát là một tiến trình khá dài, đặc biệt nếu bạn đang chạy hệ thống chẳng hạn như XP. Có rất nhiều các hot fix, nâng cấp và các gói dịch vụ cần được sử dụng, cũng như các nâng cấp cho các ứng dụng giống như Microsoft Office. Một cách để fix thời gian cần thiết để khôi phục hệ thống không thể hoạt động do virus gây ra là cần có một image. Nếu System Restore hoặc các công cụ khác không thể làm cho hệ thống của bạn hoạt động trở lại, bạn cần sử dụng một copy Windows mới, tuy nhiên không sử dụng các hot fix và các nâng cấp lúc này – vì bạn có thể lại trở thành nạn nhân của cùng vấn đề đã gây cho hệ thống của bạn bị lỗi lúc trước.

Dữ liệu là thứ quan trọng nhất mà bất cứ ai cũng phải quan tâm đến nó. Dữ liệu cá nhân (hoặc công ty) cần được cung cấp sẵn ở mọi thời điểm và không bao giờ bị mất. Trong môi trường doanh nghiệp, dữ liệu thường được backup, được cất giữ cẩn thận và sẽ được mang ra để khôi phục nếu thảm họa xảy ra. Trong gia đình, cách thức như vậy cũng nên được thực hiện. Bạn có hoặc không muốn tạo một copy offsite cho dữ liệu của mình, nhưng việc backup để có thể khôi phục lại sau này nếu cần là thứ đầu tiên mà bạn cần xem xét thậm chí trước khi nghĩ về cách khôi phục Windows 7 trong tình trạng khẩn cấp như thế nào. Phương án thiết kế đúng nên làm là giữ một copy dữ liệu cá nhân của bạn trong một ổ cứng ngoài. Được kết nối thông qua USB (hoặc FireWire), dữ liệu của bạn có thể được truy cập bất cứ lúc nào. Bạn cũng có thể mirror copy vào ổ cứng thứ hai, hoặc thậm chí sử dụng giải pháp băng từ trong nhà để bảo vệ dữ liệu an toàn hơn. Nếu đang điều hành một doanh nghiệp của gia đình, bạn có thể sẽ muốn bổ sung thêm sự an toàn cho dữ liệu để phòng khi trường hợp có vấn đề gì đó xảy ra với gia đình thì doanh nghiệp của bạn vẫn không bị ảnh hưởng bởi nó. Vì vậy, nhìn chung – bạn cần phải có sự chuẩn bị. Cách tốt nhất để khôi phục khi gặp phải trường hợp lỗi dữ liệu hoặc xóa vô tình là backup dữ liệu của bạn để giữ an toàn.

Việc sử dụng các giải pháp tập trung là chìa khóa để làm cho những dữ liệu quan trọng của bạn có được khả năng có sẵn cao và an toàn. Cho ví dụ, nếu lưu tất cả dữ liệu của mình trên một ổ cứng bên trong và không bao giờ backup nó, khi đó bạn sẽ phải đối mặt với những rủi ro mất dữ liệu do ổ cứng bị lỗi và không thể sửa chữa. Một giải pháp đơn giản là sử dụng các tùy chọn backup ở mức tối thiểu, copy nó vào một ổ cứng ngoài. Tất cả các ổ cứng đều có thể bị lỗi vì vậy cho tới khi có công nghệ mới hơn bắt kịp được công nghệ đã triển khai, chúng ta sẽ thấy các máy tính gia đình và các mảng doanh nghiệp được lấp đầy các ổ đĩa đang chờ đợi lỗi xảy ra bất cứ lúc nào. Bạn phải backup dữ liệu hoặc phải gánh chịu hậu quả để mất nó. Khi đã chỉ ra vấn đề đó, tất cả những gì bạn cần thực hiện là tìm ra cách khôi phục nhanh Windows với cố gắng và thời gian tối thiểu.

Mẹo: Tốt nhất luôn lên kế hoạch cho kịch bản tồi tệ nhất. Nếu bạn cho rằng hệ thống của mình rốt cuộc sẽ bị đổ vỡ và không thể sửa chữa, việc có một backup tốt cho hệ thống và dữ liệu sẽ là hy vọng cứu cánh cho bạn. Nói ngắn gọn, kế hoạch bảo mật và ngăn chặn thậm chí dù có được thực hiện một cách hoàn hảo thì vẫn không thể gọi là an toàn 100%, vì vậy luôn có kế hoạch để sử dụng lại Windows 7 nếu bạn cần.

Có thể thiết lập một kế hoạch khôi phục thảm họa cho hệ điều hành của mình rất dễ dàng bằng việc ảo hóa. Bạn có thể download và cài đặt Virtual PC, hoặc Hyper-V của Microsoft. Hyper-V cung cấp một nền tảng cho phép bạn có thể tạo, quản lý và kiểm tra các máy ảo (VM). Nếu đang chạy Windows 7 tại nhà, bạn vẫn có thể ảo hóa hệ thống hoặc tài nguyên của mình và lợi dụng các ưu điểm của nó bên trong Virtual PC (ví dụ như vậy). Bằng cách này, nếu muốn tạo một VM làm backup, bạn hoàn toàn có thể. Một mẹo hữu ích mà bạn có thể áp dụng tại nhà là những gì các doanh nghiệp đang triển khai để thay đổi cách họ quản lý phần mềm và triển khai hệ thống. Việc sử dụng ảo hóa (Virtual PC/Server or Hyper-V) sẽ mang đến cho bạn nhiều cơ hội để có thể thay đổi nhanh cách bạn làm việc ở nhà. Nếu sử dụng VHD (một virtual hard drive file), bạn sẽ luôn có một copy cho hệ thống của mình. Có thể sử dụng Disk Management để tạo một VHD của Windows 7 như những gì thể hiện trong hình 2.

 
Hình 2: Tạo ổ ảo bằng Disk Management

Nếu trong doanh nghiệp, các hệ thống và tài nguyên có thể được ảo hóa và dữ liệu có thể có sẵn cao trong thiết bị Storage Area Network (SAN) hoặc Network Attached Storage (NAS) thì điều này sẽ giải quyết các vấn đề có liên quan tới thời gian khôi phục thảm họa xảy ra. Nếu tất cả các file được sử dụng bởi máy khách mà người dùng có thể tìm thấy thông qua ổ đĩa được mapping với máy chủ file thì về cơ bản tất cả những gì bạn cần thực hiện lúc đó là đợi cho lỗi phần cứng hệ thống xảy ra và đưa hệ thống hoạt động trở lại trên các máy tính mới. Hầu hết môi trường công ty với các hệ thống tối tân đều có thêm phần cứng dự phòng. Nếu thiết kế và sử dụng các khái niệm máy chủ dự phòng và sử dụng sự ảo hóa để cân bằng thì bạn có thể nhanh chóng khắc phục được sự cố, bên trong đơn vị tính là giây, người dùng có thể backup và chạy mà không mất nhịp làm việc của mình.

Nói tóm lại, luôn backup dữ liệu của bạn và bảo vệ hệ thống. Làm vững chắc nó tốt nhất với khả năng của bạn, tuy nhiên cũng cần cho phép bạn có được khả năng backup và hoạt động trở lại mà không tốn nhiều thời gian vào việc cài đặt phần mềm, driver và cấu hình lại hệ thống.

Lưu ý: Kết hợp chặt chẽ với vấn đề an toàn chịu lửa, hoặc giải pháp backup offsite cho dữ liệu để đề phòng những thảm họa về môi trường.

Văn Linh (Theo Windowsecurity)